Τι Είναι Οι Λεμφαδένες Μασχάλης
Οι λεμφαδένες μασχάλης αποτελούν ένα κρίσιμο μέρος του λεμφικού συστήματος, το οποίο συμβάλλει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην άμυνα του οργανισμού απέναντι σε λοιμώξεις και παθολογικές καταστάσεις. Πρόκειται για μικρούς αδένες στην περιοχή της μασχάλης που συλλέγουν και “φιλτράρουν” τη λέμφο, το υγρό δηλαδή που είναι υπεύθυνο για τη μεταφορά των λευκών αιμοσφαιρίων και άλλων ουσιών. Οι μασχαλιαίοι λεμφαδένες μπορεί να είναι πρησμένοι εξαιτίας μιας απλής φλεγμονής (αντιδραστικού τύπου λεμφαδένας μασχάλης) ή να διογκωθούν λόγω διαφόρων παθήσεων, όπως ο καρκίνος του μαστού. Στις επιπτώσεις λεμφαδένων μασχάλης που έχουν διογκωθεί περιλαμβάνεται η ευαισθησία της περιοχής, η ερυθρότητα και ο πόνος.
Οι λεμφαδένες της μασχάλης, ανάλογα με το σημείο εντοπισμού τους, διακρίνονται σε:
- λεμφαδένες κάτω από τον ελάσσονα θωρακικό μυ και κοντά στη βάση της μασχάλης (επιπέδου Ι)
- λεμφαδένες πίσω από τον ελάσσονα θωρακικό και πιο ψηλά (επιπέδου ΙΙ)
- λεμφαδένες πάνω από τον ελάσσονα θωρακικό μυ και κοντά στην κορυφή της μασχάλης, μέχρι την πρώτη πλευρά (επιπέδου ΙΙΙ)
- υπερκλείδιους λεμφαδένες
- λεμφαδένες έσω μαστικής
Αναφορικά με τη συχνότητα ανεύρεσης διηθημένων μασχαλιαίων λεμφαδένων, αυτή εξαρτάται από μια σειρά παραγόντων όπως το μέγεθος του όγκου, ο βαθμός διαφοροποίησης, η ύπαρξη λεμφαγγειακής διήθησης κ.ά. Η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι λεμφαδένες μασχάλης είναι ένας δείκτης πρόγνωσης τόσο για την υποτροπή όσο και για τη συνολική επιβίωση της ασθενούς. Το να προσδιοριστεί ακριβώς η κατάστασή τους είναι βασικό, επίσης, για τη σταδιοποίηση της νόσου ενώ συμβάλλει στη λήψη της απόφασης για την κατάλληλη θεραπεία και τον τοπικό της έλεγχο.
Τι Είναι Ο Λεμφαδένας Φρουρός
Ο λεμφαδένας φρουρός είναι ο πρώτος σταθμός της λέμφου από τον μαζικό αδένα προς τη μασχάλη. Αυτό σημαίνει πως αν ο μαστός έχει καρκινικά κύτταρα, μπορούμε να το διαπιστώσουμε μέσω του φρουρού λεμφαδένα. Έτσι, ενδεχόμενος καρκίνος στους λεμφαδένες της μασχάλης μπορεί να διαγνωστεί έγκαιρα και να ξεκινήσει άμεσα ο σχεδιασμός του κατάλληλου πλάνου θεραπείας. Συνήθως, πρόκειται για έναν ή περισσότερους λεμφαδένες του επιπέδου Ι. Μπορεί, όμως, να εντοπίζεται στα επίπεδα ΙΙ ή ΙΙΙ, να είναι εντός του μαζικού αδένα, να ανήκει στους λεμφαδένες του Rotter ή της έσω μαστικής ή και, πολύ σπάνια, να είναι υπερκλείδιος λεμφαδένας.
Αφαίρεση Λεμφαδένων Μασχάλης Και Φρουρού Λεμφαδένα
Η εκτομή – αφαίρεση λεμφαδένων μασχάλης των επιπέδων Ι και ΙΙ ανιχνεύει τη μεταστατική νόσο στο 98% των ασθενών. Η αφαίρεση των λεμφαδένων του επιπέδου ΙΙΙ έχει αυξημένη νοσηρότητα και δικαιολογείται μόνο όταν ανιχνεύονται ψηλαφητικά ύποπτοι λεμφαδένες στα επίπεδα Ι και ΙΙ.
Βιοψία Του Λεμφαδένα Φρουρού
Εναλλακτική μέθοδος σταδιοποίησης της μασχάλης με αποφυγή του λεμφαδενικού καθαρισμού και της νοσηρότητας που τον συνοδεύει είναι η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού.
Η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού περιλαμβάνει αρχικά την ένεση χρωστικής (isosulfan blue ή patent blue) και ραδιοσεσημασμένου κολλοειδούς (ραδιενεργό τεχνήτιο) πέριξ του όγκου, ή υποδόρια ή ενδοδερμικά ή περιθηλαία. Στη συνέχεια, και με μικρή μασχαλιαία τομή, εντοπίζεται ο λεμφαδένας φρουρός (ή οι λεμφαδένες-φρουροί) και αφαιρείται. Με τον συνδυασμό της κυανής χρωστικής με το ραδιοσεσημασμένο κολλοειδές επιτυγχάνονται υψηλότερα ποσοστά εντόπισης και αφαίρεσης του λεμφαδένα φρουρού.
Βιοψία του λεμφαδένα φρουρού ενδείκνυται στις ασθενείς με διηθητικό καρκίνο σταδίων I, IIA, IIB και κλινικά αρνητική μασχάλη. Η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού έχει διαπιστωθεί από πολλές μελέτες ότι προβλέπει την κατάσταση των λεμφαδένων της μασχάλης σε ποσοστό 90-95%. Έτσι, εάν η βιοψία του λεμφαδένα φρουρού είναι θετική απαιτείται να ακολουθήσει λεμφαδενικός καθαρισμός επιπέδων Ι και ΙΙ, εκτός από ειδικές περιπτώσεις όπου σύγχρονες μελέτες μας επιτρέπουν να αποφύγουμε τον λεμφαδενικό καθαρισμό εάν έχουμε έως τρεις λεμφαδενες θετικούς, εφόσον βεβαια ακολουθήσει ακτινοβολία και χημειοθεραπεία.
Η ογκεκτομή και ο φρουρός λεμφαδένας σχετίζονται όταν εντοπίζεται μόνο ένας λεμφαδένας φρουρός με μετάσταση. Αυτό σημαίνει ότι αφαιρείται μόνο αυτός ο λεμφαδένας κατά την επέμβαση, ενώ οι υπόλοιποι που είναι υγιείς δεν χρειάζεται να αφαιρεθούν.
Παρενέργειες Από Την Αφαίρεση Του Λεμφαδένα Φρουρού
Συχνά, οι ασθενείς αναρωτιούνται σχετικά με το αν υπάρχουν παρενέργειες από την αφαίρεση του φρουρού λεμφαδένα, κάτι το οποίο είναι απολύτως φυσιολογικό. Η απάντηση είναι πως η αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού δεν προκαλεί παρενέργειες. Ωστόσο, υπάρχει μία βασική παρενέργεια από τη μη αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού στον οποίο έχει εντοπιστεί μετάσταση του καρκίνου του μαστού μέσω της βιοψίας, και αυτή είναι το να αυξηθεί ο κίνδυνος να κάνει επιπλέον μεταστάσεις σε όλους τους μασχαλιαίους λεμφαδένες.
Επιπτώσεις Αφαίρεσης Λεμφαδένων Μασχάλης
Ο λεμφαδενικός καθαρισμός της μασχάλης συνοδεύεται από σημαντική νοσηρότητα που κατά κύριο λόγο αφορά τα ακόλουθα:
- λεμφοίδημα (7-10% των ασθενών)
- δυσλειτουργία του ώμου
- νευραλγία ή υπαισθησία στην κατανομή του βραχιονο-μεσοπλεύριου ή άλλων αισθητικών νεύρων
- πιθανή κάκωση νεύρων όπως το μακρό θωρακικό ή το θωρακοραχιαίο
Ο μαστολόγος Δρ. Ιωάννης Φλέσσας βρίσκεται στη διάθεσή σας, για να σας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με την αφαίρεση του λεμφαδένα φρουρού και τη Χειρουργική της μασχάλης συνολικά. Πραγματοποιήστε την επικοινωνία σας με τον Χειρουργό Μαστού και κλείστε το ραντεβού σας για την απαραίτητη διάγνωση και τον σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου πλάνου θεραπείας.
